Digitale transformatie: concept, modellen en voorbeeldenDigitale transformatie: concept, modellen en voorbeelden

Er wordt veel over gesproken, maar wat is digitale transformatie eigenlijk? De digitalisering van ondernemingen en hun werking maakt het mogelijk om in te spelen op de uitdagingen van vandaag:

• samenwerking (met de verschillende entiteiten van de structuur, met leveranciers bijvoorbeeld)
• merkbekendheid en -communicatie (rond het merk, de producten en de diensten)
• klant- of gebruikerservaring.

In dit artikel bespreken we de concepten die verband houden met de digitale transformatie van ondernemingen en geven we voorbeelden van gebruikte middelen en praktijken.

Samenvatting

• Definitie
• Implicaties voor het bedrijfsleven
• Toepassingsmodellen
• Voorbeelden van digitalisering van praktijken

crédits : Shutterstock

Definitie van digitale transformatie

Digitale transformatie is het gebruik van elke digitale technologie waarmee bedrijven hun processen, praktijken en prestaties kunnen verbeteren met het oog op een positieve impact op hun omgeving. Digitale transformatie is een concept dat in voortdurende beweging is, met een begin maar geen einde.
Digitale transformatie kan een overgang zijn van papier naar digitale archivering, het invullen van formulieren en aanvragen op papier naar digitale documenten, zoals de automatisering van bepaalde processen, de integratie van kunstmatige intelligentie en machinaal leren. Kortom, digitale transformatie kan op verschillende niveaus worden ondernomen.

crédits : Shutterstock

Het leidt echter altijd tot een evolutie in de werking van de structuur (Vial, 2019, Engelse site) met een impact op de omgeving (werknemers, praktijken, strategie, leveranciers, kopers, klanten, prospects…). Digitale transformatie is ook een motor voor innovatie (Vial, 2019), die tot doel heeft beter in te spelen op de behoeften van de consument (klantervaring, bezoekerservaring, gebruikerservaring, loyaliteit) en te zorgen voor een betere samenwerking tussen de spelers (werknemers, filialen, leveranciers).

Om zo effectief mogelijk te zijn, moet deze transformatie transversaal binnen de structuren worden doorgevoerd (Matt, Hess en Benlian, 2015, Engelse site). Het gaat erom te zorgen voor lineariteit en standaardisering van de praktijken binnen de onderneming, bijvoorbeeld om de communicatie en de samenwerking te vergemakkelijken, het merkimago te ondersteunen en de samenhang binnen het bedrijf te bevorderen.

Matt, Hess en Benlian (2015) schetsen 4 dimensies die de meeste – zo niet alle – digitale transformatiestrategieën gemeen hebben:

1. Het gebruik van technologie: de houding van de onderneming ten opzichte van nieuwe technologieën en haar vermogen om deze te gebruiken.
2. Veranderingen in waardecreatie: de impact van deze digitale instrumenten op de door de onderneming gecreëerde waardeketen en op haar kernactiviteiten.
3. Structurele veranderingen: deze vormen de basis van de acties en processen van een bedrijf en moeten daarom verschuiven in de richting van digitale transformatie.
4. De financiële aspecten: zij drijven de digitale transformatie aan, maar kunnen ook als rem werken. In ieder geval moeten zij in aanmerking worden genomen als de basis van de digitale transformatie.

De auteurs visualiseren de interacties van deze 4 dimensies in de vorm van een pijl waarvan het lichaam de financiële aspecten zijn, die intrinsiek verbonden zijn met de creatie van waarde en met de structuur van de onderneming die moet veranderen om over te gaan naar digitale transformatie en het gebruik van technologieën.

Fasen van de uitvoering van de digitale transformatie

Bestaande praktijken in de onderneming analyseren

Voordat we wijzigingen doorvoeren, is het belangrijk om eerst de bestaande processen te begrijpen. Het is ook van belang de doeltreffendheid ervan te meten en de moeilijkheden die de verschillende actoren ondervinden te omschrijven. Het naar voren brengen van “pain points” is een uitstekende manier om de grenzen van de bestaande praktijken te begrijpen. Het zal ook helpen om problemen op te sporen die via digitale transformatie moeten worden opgelost.

Doe een diepgaand onderzoek

Dit onderzoek moet betrekking hebben op de beschikbare digitale instrumenten die het mogelijk maken de hierboven omschreven problemen op te lossen. Kennis van de markt is inderdaad essentieel voor een efficiënte invoering van nieuwe digitale praktijken.

Actoren informeren over de digitale transformatie

Het is de bedoeling de werknemers te betrekken bij het bepalen van de doelstellingen en hen bewust te maken van de digitale transformatie en de verandering van de praktijken. Het is een fase van initiatie tot verandering.

Maak een stappenplan

Het draaiboek moet de te bereiken doelstellingen in de structuur integreren. Het gaat hier om de vaststelling van een globale strategie in verband met de digitale transformatie, waarin verschillende punten moeten worden geïntegreerd: de globale en strategische doelstellingen, de digitale instrumenten en de specifieke doelstellingen van de verschillende in te zetten instrumenten. Dit stappenplan moet gedetailleerd zijn om de planning en de tenuitvoerlegging van de nieuwe praktijken te vergemakkelijken.

Harmoniseren van de interne en externe procedures en kanalen

Het gaat er niet alleen om de interne structuur om te vormen, maar ook om deze verandering om te zetten in externe praktijken (tegenover klanten en leveranciers bijvoorbeeld).

Stel teams samen

De werknemers moeten worden opgeleid in de nieuwe processen, zowel intern als extern. Aan de ene kant stelt dit de betrokkenen in staat de nieuwe praktijken te begrijpen, aan de andere kant om de doeltreffendheid ervan te waarborgen. Het is interessant te bepalen en mee te delen met wie contact moet worden opgenomen als gebruikers moeilijkheden ondervinden.

Implementeer de nieuwe hulpmiddelen

Het is dus mogelijk verschillende fasen van integratie te plannen om drastische veranderingen te voorkomen. Deze implementatiepunten en -technieken moeten binnen elke structuur worden vastgesteld.

Evaluatie van de resultaten

Uiteraard moeten de resultaten in verband met de gewijzigde praktijken en de in gang gezette digitale transformatie worden gemeten. Zo kan vooral worden vastgesteld welke problemen zijn opgelost en aan welke problemen nog moet worden gewerkt.

crédits : Shutterstock

Voorbeelden in verband met digitale transformatie

crédits : Photo by Surface on Unsplash

Een zeer goed voorbeeld van digitale transformatie ontstond als gevolg van de gezondheidscrisis en het overwicht van telewerk en afstandsonderwijs. Of het nu gaat om scholen, universiteiten of opleidingscentra, de onderwijspraktijk is sinds 2020 drastisch veranderd. Deze structuren hebben een plotse digitale transformatie moeten ondergaan om hun diensten te kunnen blijven aanbieden, zij het via videoconferenties, de invoering van platforms voor e-leren, of online gedeeld werk, enz. In Frankrijk is de digitalisering van opleidingspraktijken een belangrijk punt geworden voor opleidingscentra: zij moeten voortaan een bepaald niveau van digitalisering van hun aanbod garanderen om QUALIOPI-gecertificeerd te worden (overheidscertificering waardoor organisaties specifieke subsidies kunnen ontvangen).

De bekendste merken zijn duidelijk aanwezig in de hoofden van de consumenten, maar ook in hun ogen en in wat zij elke dag voorbij zien komen. Nike is een goed voorbeeld van een digitale transformatie die een sterke impact heeft gehad op het merk en het bedrijf. Van supply chain-processen tot het herontwerpen van de e-commerce strategie en branding, Nike heeft een fundamentele digitale transformatie aangepakt met de volgende doelstellingen:

• zorgen voor een betere online klantenervaring
• consumentengegevens efficiënter gebruiken
• mogelijkheden creëren voor partnerschappen met een grote impact
• en nog veel meer

Het was dankzij deze beweeglijkheid dat Nike in staat was om tijdens de gezondheidscrisis van 2020 te floreren met zijn reclame, online aanwezigheid en innovaties.

Bronnen

Matt, C., Hess, T., & Benlian, A. (2015). Digital Transformation Strategies. Business & Information Systems Engineering, 57(5), 339–343.
Vial, G. (2019). Understanding digital transformation: A review and a research agenda. Journal of Strategic Information Systems, 28, 118-144.

Door Pierre-Nicolas Schwab Pierre-Nicolas is de directeur van de marketing agentschap IntoTheMinds. Hij heeft speciaal interesse voor e-commerce, retail, HoReCa en supply-chain projecten. Hij is ook een onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel en werkt ook als coach voor meerde publieke organisaties. Hij verwelkomt Linkedin uitnodigingen : gelieve gewoon een paar woorden toe te voegen en uit te leggen waarom U wilt connecteren.