Diversiteit aan de top: analyse van Franse directiecomités

Na onze analyse van de diversiteit in directiecomités (Comex) in de Verenigde Staten, maken wij nu een nieuwe analyse van de situatie in Frankrijk. Uit onze analyse blijkt een zorgwekkende situatie waarin etnische diversiteit in de topmanagementfuncties (“C-Level”) vrijwel ontbreekt en vrouwen nog altijd in de minderheid zijn. Deze momentopname moet worden gezien in de context van de Franse regelgeving die voor 1 maart 2023 de publicatie van een professionele gelijkheidsindex verplicht stelt om discriminatie op grond van geslacht te voorkomen. Er is dus nog een lange weg te gaan.

Neem contact op met het onderzoeksbureau IntoTheMinds

Inhoud

• Methodologie
• Analyse van genderdiversiteit in Franse directiecomités
• Etniciteit van Franse directiecomités: een opvallend gebrek aan evenwicht
• Conclusie
• Lijst van geanalyseerde bedrijven

Enkel voor onze abonnés: exclusieve analyse en marketing tips

E-mailadres  *

Inschrijven

Door u te abonneren gaat u akkoord met deel III van onze voorwaarden.

"De blog was al top. Maar de nieuwsbrief is echt uitzonderlijk!"

Esteban Hendrickx, art director

Methodologie

Er werden 100 Franse ondernemingen uit het tijdschrift Le Point geselecteerd (zie lijst onderaan het artikel). Voor elk van hen analyseerden we de samenstelling van het directiecomité of bestuurscomité. Wij codeerden het geslacht, de etniciteit en de rol van elk lid. Wanneer er problemen waren met de codering (14 personen), werd de kwestie met een andere persoon opgelost om tot een consensus te komen. Twee bedrijven werden uitgesloten van de uiteindelijke analyse omdat ze twee keer voorkwamen.

In totaal werden 889 bestuurscomités gecodeerd.

Bij de 100 geanalyseerde Franse bedrijven is de doelstelling van de Rixain-wet (30% vrouwen) al gehaald!

Analyse van genderdiversiteit in Franse directiecomités

De Franse regering heeft in 2018 een wet aangenomen die de publicatie van een professionele gelijkheidsindex (Franse site) verplicht stelt. Deze meet de loonkloof tussen mannen en vrouwen in bedrijven met meer dan 50 werknemers. Ze komt dus bovenop de wet Rixain (Franse site) over de vervrouwelijking van directiecomités, die tegen 2026 30% vrouwen in beursgenoteerde bedrijven oplegt.

Over de vervrouwelijking van directiecomités in Frankrijk wordt vaak een cijfer genoemd. Men zegt dat 22% daarvan uit vrouwen bestaat. Deze statistiek, die vaak wordt geciteerd maar zelden wordt nagetrokken, is afkomstig van het Observatoire Skema de la féminisation des entreprises (Franse site) (volgens de editie 2023 bedraagt dit percentage nu 23,84%). Deze studie beperkt zich echter tot de CAC 40- en CAC Next 20-bedrijven. Met andere woorden, we beschikken lang niet over een cijfer dat alle Franse bedrijven weerspiegelt. De analyse die wij geven, geeft dus een aanvullend beeld. De meerderheid van de geanalyseerde bedrijven maakt geen deel uit van de CAC 40 of de CAC Next 20.

Binnen de 100 geanalyseerde ondernemingen blijkt 32,7% van de directiecomités/bestuurscomités uit vrouwen te bestaan. De doelstelling van de Rixain-wet (30% vrouwen) is dus al gehaald! Een lezing per functie brengt natuurlijk nuances aan (zie ook onderstaande grafiek):

• CEOCEO: deze functie wordt grotendeels door mannen vervuld (86%), wat iets meer is dan de 82% die wij in grote Amerikaanse bedrijven hebben gemeten.
• CEOCFO: de financiële functie wordt meestal door mannen vervuld (69%), maar dit percentage is veel lager dan in de Verenigde Staten (84% mannen). Frankrijk lijkt dus meer open te staan voor deze functie dan de VS.
• CEOHRD: de afdeling human resources heeft ook enkele verrassingen in petto. Het is gebruikelijk dat een vrouw deze functie bekleedt en dit is inderdaad het geval in Frankrijk (57,6% vrouwen tegen 42,4% mannen). Dit resultaat verschilt echter sterk van wat wij in de Verenigde Staten hebben waargenomen, waar 81,4% van de functie door vrouwen werd bekleed.
• CEOCTO/CDO: Niet verrassend is de positie van “Chief Technology Officer” of “Chief Data Officer”, als die bestaat, zeer mannelijk. Er zijn 84,6% mannen, waardoor het na de CEO de meest door mannen gedomineerde functie is. De trend was hetzelfde in de uitvoerende comités in de VS (76,3% mannen en 23,7% vrouwen).

Laten we nu overgaan tot het meest verontrustende aspect van deze studie, namelijk etniciteit.

In Frankrijk bedraagt het aandeel niet-blanken in bestuurscomités slechts 4,6%.

Etniciteit van Franse directiecomités: een opvallend gebrek aan evenwicht

In het tweede deel van onze studie behandelen we een nog controversiëler onderwerp dan geslacht, namelijk de etnische afkomst van leden van raden van bestuurscomités/directiecomités. Het minste wat we kunnen zeggen is dat Franse bedrijven niet goed presteren.

Ten eerste moet worden opgemerkt dat onze steekproef 889 leden van bestuurs- of directiecomités omvatte. De omvang van deze steekproef is verre van triviaal. Er kan worden vastgesteld dat 95,4% van deze mensen blank is (van blanke afkomst). Dit is een feitelijke vaststelling die te zien is in onderstaande grafiek. Etnische diversiteit is in Frankrijk geen prioriteit zoals in de Verenigde Staten. In de VS is bijna 14% van de directiecomités niet blank. In Frankrijk is het aandeel niet-blanken in de directiecomités slechts 4,6%. Geen enkele functie op “C-niveau” wordt gespaard.

Hier volgen de statistieken per functie:

Deze cijfers zijn des te opvallender omdat Frankrijk een immigratieland is voor zowel de Maghreblanden (met name Algerije) als Afrika ten zuiden van de Sahara. Het zou logisch zijn geweest om deze bevolkingsgroepen in de top van bedrijven aan te treffen, zoals in Amerikaanse bedrijven het geval is.

Hoewel alle functies door deze ondervertegenwoordiging worden getroffen, moet worden opgemerkt dat technische functies (CTO/CDO) iets meer open staan. Ongetwijfeld hebben technische kwaliteiten voorrang op de herkomst van de kandidaten. Zo is 9,4% van de CTO’s/CDO’s van Noord-Afrikaanse of Aziatische afkomst. Dit cijfer moet worden vergeleken met de 36,8% niet-blanke Amerikaanse CTO’s/CDO’s.

Conclusie

Een analyse van de diversiteit van 100 directiecomités van grote Franse ondernemingen levert verrassende resultaten op.

Wat de genderdiversiteit betreft, overtreft het aandeel vrouwen (32,7%) reeds de doelstellingen van de Rixain-wet. Dit cijfer ligt ook veel hoger dan het aandeel vrouwen in de CAC 40 en CAC Next 20 bedrijven (23,84% in 2023).

Qua etnische afkomst zijn de Franse bedrijven niet erg divers: 95,4% van de leden is blank. Op de tweede plaats komen Aziatische leden, die slechts 2,2% tellen, vóór Noord-Afrikanen (2,1%). Zwarten (Afrika ten zuiden van de Sahara) zijn vrijwel afwezig in de bestuursorganen: wij vonden er slechts 3 op 889.

Lijst van geanalyseerde bedrijven

De door ons geanalyseerde bedrijven:

• Adecco France
• Aéma Groupe
• Allianz France
• Alvarez & Marsal France
• April
• Ascoma
• Asus France
• AXA France
• Barnes
• Bayer France
• Belambra Clubs
• Believe
• BMW Group France
• Boiron
• Bouygues Telecom
• Bred
• Bridgestone France et Benelux
• Butagaz
• Candriam
• Chronopost
• CMI France
• Coca-Cola Europacific Partners France
• Consultants Immobilier
• CVE
• Daniel Féau – Belles demeures de France
• Deloitte France et Afrique francophone
• Dream Yacht Group
• EcoVadis
• Enedis
• Ericsson France
• Europgroup Consulting
• Frans Bonhomme
• Generali Global Infrastructure
• Getlink
• Groupe Ægide Domitys
• Groupe Casino
• GTT
• Iberdrola France
• ID Logistics
• INA
• Ipsos
• IZI confort
• Janssen France
• Johnson & Johnson Medical Devices
• KELLOGG’S FRANCE
• KPMG France
• Kronenburg
• L’Oréal France
• Laforêt France
• Lenovo France
• Leyton
• Ligier Group
• LS Group
• Maif
• ManoMano
• Mazda France
• Meilleurs Agents
• Merck France
• Mickel
• Microsoft France
• Mirova
• Novaxia
• Oracle France
• Orange
• PepsiCo France
• Perl
• Peters Surgical
• Peugeot Motocycles
• Picard Surgelés
• PMU
• Portzamparc
• Radio France
• Rakuten France
• Reworld Media
• Risk & Co
• Saint-Gobain
• Shell France
• Showroomprivé
• SNCF Gares & Connexions
• SNCF Réseau
• Société générale
• Socotec
• St Hubert
• Sycomore Asset Management
• Technip Energies
• Teract
• TF1
• Toyota France
• Truffle Capital
• Unilabs France
• Valode & Pistre
• Veepee
• Wakam
• WarnerMedia
• Webhelp
• Withings
• Wonderbox
• Xilam Animation

Door Pierre-Nicolas Schwab Pierre-Nicolas is de directeur van de marketing agentschap IntoTheMinds. Hij heeft speciaal interesse voor e-commerce, retail, HoReCa en supply-chain projecten. Hij is ook een onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel en werkt ook als coach voor meerde publieke organisaties. Hij verwelkomt Linkedin uitnodigingen : gelieve gewoon een paar woorden toe te voegen en uit te leggen waarom U wilt connecteren.