Praten met de doden, de toekomst van kunstmatige intelligentie?

Deadbots zijn een nieuwe toepassing van kunstmatige intelligentie. En ze maken me eigenlijk bang. Deadbots zijn chatbots waarmee je met dode mensen kunt converseren door hun reacties na te bootsen. Hun ontwikkeling past in een meer globale context van virtualisering van relaties en vervaging van de grenzen tussen de fysieke en de digitale wereld.

Joshua Barbeau sprak met zijn 8 jaar geleden overleden vriendin

In augustus 2021 publiceerde de San Francisco Chronicles (Engelse site) het verhaal van Joshua Barbeau, een 33-jarige Canadees. Acht jaar eerder overleed de jonge vrouw met wie hij een relatie had, Jessica Pereira, aan een zeldzame ziekte.

Bij het surfen op het internet kwam Joshua terecht bij “Project December”, een chatbot ontworpen door een freelance programmeur genaamd Jason Rohrer.

Nadat hij een account had geopend, “voedde” Joshua Barbeau de chatbot met berichten die hij van zijn overleden vriendin had bewaard. Toen gebeurde het onverwachte. De chatbot, gebaseerd op Google’s GPT-3 bibliotheek, imiteerde Jessica’s stijl perfect en reageerde bijzonder … menselijk.

Leven na de dood: het is al mogelijk … dankzij kunstmatige intelligentie

Het voorbeeld van Joshua Barbeau laat zien dat de vooruitgang op het gebied van kunstmatige intelligentie enkele verrassingen in petto heeft voor toekomstige toepassingen. Bovendien hebben de ondernemingen niet gewacht op een financiële meevaller. De moeilijkheid om te rouwen, de verscheidenheid aan culten rond de dood, het zijn allemaal gelegenheden om te voldoen aan een vraag die tot nu toe science fiction was. Het recente octrooi (Engelse site) dat Microsoft heeft aangevraagd om een chatbot te ontwikkelen die zo ver zou gaan dat hij de stem van de overledene zou imiteren, is daar een goed voorbeeld van.

Een ander verontrustend experiment werd in 2020 in Zuid-Korea uitgevoerd met een combinatie van virtuele realiteit en kunstmatige intelligentie (zie video hierboven). Jang Ji-Sung was in staat om voor een kort moment herenigd te worden met zijn dochter die 3 jaar eerder was overleden aan een bloedziekte. De video hieronder, die het moment toont waarop het virtuele de werkelijkheid ontmoet, is verontrustend en uiterst ontroerend. Het laat duidelijk alle vragen zien die kunnen rijzen bij het gebruik van kunstmatige intelligentie om de grenzen van de dood te overwinnen.

Kunstmatige intelligentie wordt ook gebruikt om familiefoto’s weer tot leven te brengen. Deep Nostalgia is een dienst van MyHeritage waarmee foto’s van overledenen kunnen worden geanimeerd. Ook hier is het resultaat verbluffend, maar het kan ook controversiële resultaten opleveren, zoals blijkt uit de video hieronder.

De ethische uitdagingen van deadbots

Zoals u ziet, brengt het weer tot leven wekken van de doden een aantal ethische problemen met zich mee. Frankrijk was een van de eerste landen die zich vanuit wetgevend oogpunt voor deadbots interesseerden. In november 2021 bracht de ethische commissie advies (Franse site) uit aan de premier. Dit advies bevat een specifiek hoofdstuk over deadbots en werpt een aantal vragen op:

• Toestemming van de overledene voor het gebruik van zijn/haar gegevens na zijn/haar overlijden
• Risico’s als gevolg van de imitatie van de persoon (levend of dood)
• Psychologische gevolgen voor de persoon die met de overledene praat

De vooruitgang op het gebied van kunstmatige intelligentie is op heel wat gebieden een zegen. De alomtegenwoordige algoritmes vergemakkelijken ons digitale leven, bijvoorbeeld door informatieve inhoud aan te bevelen. Elke vooruitgang brengt echter zijn afwijkingen met zich mee, zoals deze voorbeelden van hacking aantonen.

Met deadbots, wagen computer wetenschappers zich op gevaarlijk terrein. De dood is geen “domein” zoals alle andere. Een mens werd mens toen hij zich bewust werd van zijn eigen dood. Het is dit bewustzijn dat deadbots dreigt te verstoren, ondanks alle voorzorgsmaatregelen die kunnen worden genomen. Door zich op het terrein van het hiernamaals te begeven, dreigt kunstmatige intelligentie ons achteruit te doen gaan.

Door Pierre-Nicolas Schwab Pierre-Nicolas is de directeur van de marketing agentschap IntoTheMinds. Hij heeft speciaal interesse voor e-commerce, retail, HoReCa en supply-chain projecten. Hij is ook een onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel en werkt ook als coach voor meerde publieke organisaties. Hij verwelkomt Linkedin uitnodigingen : gelieve gewoon een paar woorden toe te voegen en uit te leggen waarom U wilt connecteren.